بیماری واریس پا: درمان با لیزر
عروق واریسی عروق برآمده و بزرگ شده هستند که معمولاً در سطح پوست دیده شده و باعث تورم، سوزش، احساس خستگی، خارش یا درد پاها می‌شوند. در موارد شدید، آنها ممکن است خونریزی کرده و باعث تغییر رنگ یا ایجاد زخم روی پوست شوند. دریچه‌های عروق سالم پس از این که خون به سمت بالای رگ می‌رود بسته شده و از بازگشت خون به سمت پایین رنگ جلوگیری می‌کنند.
عروق زمانی دچار واریس می‌شوند که دریچه‌های عروق خراب شوند (کامل بسته نمی‌شوند). این دریچه‌ها به دلایل مختلفی بسته نمی‌شوند از جمله عوامل ارثی، آسیب‌دیدگی و بارداری. زمانی که یک دریچه به طور کامل بسته نمی‌شود قسمت پایین رگ در معرض فشار بالاتری قرار گرفته و گشاد می‌شود. این امر باعث می‌شود که دریچه‌های رگ‌های دیگر نیز گشاد شوند.
غالباً برای بستن عروق کوچک‌تر و عروق عنکبوتی از لیزر درمانی استفاده می‌شود. نور شدیدی به عروق تابانده می‌شود که به مرور آنها را از بین برده و محو می‌کند.
علل
سرخرگ‌ها خون را از قلب به بافت‌های دیگر بدن حمل می‌کنند. سیاهرگ‌ها یا ورید خون را از قسمت‌های مختلف بدن به سمت قلب بازمی‌گردانند تا خون دوباره به گردش درآید. برای بازگرداندن خون به سمت قلب، سیاهرگ‌های موجود در ساق پا باید برخلاف قدرت جاذبه زمین عمل کنند. عضلات در قسمت انتهایی ساق پا منقبض شده و عمل پمپ را انجام می‌دهند و دیواره ارتجاعی عروق نیز به بازگرداندن خون به سمت قلب کمک می‌کنند. دریچه‌های کوچک در سیاهرگ‌ها باز شده و خون به سمت قلب جریان یافته و سپس بسته می‌شوند تا خون به سمت پایین بازنگردد.
برخی از علل واریسی شدن عروق عبارتند از:
- سن: با افزایش سن، سیاهرگ‌ها ممکن است حالت ارتجاعی خود را از دست داده و کشیده شوند. دریچه‌ها در سیاهرگ‌ها ممکن است تضعیف شده و در نتیجه خونی که باید به سمت قلب بازگردانده شود دوباره به سمت پایین بازگردد. خون در این سیاهرگ‌ها جمع می‌شود و باعث گشاد شدن عروق شده و آنها را واریسی می‌کند. این عروق آبی به نظر می‌رسند زیرا خون حاوی دی اکسید کربن در آنها جریان دارد که باید از طریق ریه‌ها دوباره به گردش درآورده شود.
- بارداری: سیاهرگ‌ها در برخی از زنان باردار نیز ممکن است دچار واریس شوند. بارداری حجم خون را در بدن افزایش می‌دهد اما جریان خون از پاها به سمت لگن کاهش می‌یابد. این تغییر گردش خون برای حمایت از رشد جنین اتفاق می‌افتد اما متأسفانه با برخی از عوارض جانبی از جمله گشاد شدن عروق در ساق‌های پا همراه است.
عروق واریس پا ممکن است در وهله اول سطحی باشند یا در اواخر دوران بارداری که رحم فشار بیشتری بر عروق پا وارد می‌کند وخیم‌تر شوند. تغییرات هورمونی نیز در دوران بارداری نیز ممکن است باعث واریسی شدن عروق شوند. معمولاً عروق واریسی که در دوران بارداری ایجاد می‌شوند بدون نیاز به مداخلات پزشکی 3 تا 12 ماه پس از وضع حمل بهبود می‌یابند.
علائم بیماری واریس
برخی از علائم عروق واریس پا عبارتند از:
- درد یا گرفتگی پا
- سوزش یا خارش
- سوزش، ضربان دار شدن، گرفتگی عضلانی و تورم ساق‌های پا
- احساس سنگینی و خستگی زیاد در ساق پا
- تغییر رنگ یا بافت پوست
- ایجاد زخم‌های باز
- درصد بالایی از مردم مبتلا به عروق واریسی هم ممکن است به سندم پاهای بیقرار مبتلا شوند.
- رنگ عروق ممکن است آبی یا بنفش تیره شوند.
- برخی افراد زمانی که به طور ناگهانی و یکباره می‌ایستند، دچار گرفتگی پا می‌شوند.
- لکه سفید: لکه‌های سفید نامرتب که مانند اسکارهایی که در مچ پا ایجاد می‌شوند به نظر می‌رسد.
تشخیص
در هنگام انجام معاینات اولیه ممکن است به انجام برخی آزمایش‌های دیگر مانند اولتراسوند دوپلکس دوپلر از پاها نیز نیاز باشد. در این آزمایش غیرتهاجمی از امواج اولتراسوند برای ارزیابی عملکرد دریچه‌های عروق پا استفاده می‌شود. این آزمایش برای تشخیص بسیار مهم است و می‌تواند باعث بهبود و افزایش اثربخشی درمان شود.
لیزر درمانی
لیزر یک پرتو نوری بسیار متمرکز است. این روش با ارسال لیزر با طول موج درست به بافت درست کار کرده و باعث می‌شود که عروق بیمار بسته شده و بدن نیز به طور خودکار خون را از طریق عروق سالم به سمت قلب هدایت می‌کند. لیزر درمانی برای برداشتن عروق بسیار مؤثر عمل می‌کند. احتمال موفقیت در لیزردرمانی عروق واریس پا بیش از 95 درصد است.
مزایای لیزر درمانی
برای انجام لیزر درمانی نیاز به بیهوشی نیست، درد کمی دارد و شما می‌توانید یک روز پس از انجام این فرایند به فعالیت‌های روزمره خود بپردازید. پس از انجام این روش اسکار، کبودی یا تورمی ایجاد نمی‌شود یا در صورت ایجاد بسیار جزئی خواهد بود.
نحوه انجام درمان
این درمان در مطب و بدون نیاز به بیهوشی عمومی انجام می‌شود. پزشک یک فیبر لیزری باریک را از طریق یک غلاف در سیاهرگ قرار می‌دهد و نور لیزر از طریق فیبر تابانده می‌شود. در هنگام انجام این فرایند ممکن است شما احساس ناآشنایی داشته باشید که دردناک نیست. فرایند درمان عروق 45 تا 60 دقیقه طول می‌کشد ولی ممکن است بیمار برای آماده شدن قبل از فرایند و اقدامات پس از انجام فرایند مجبور باشد حدود 2 ساعت در مطب بماند. ممکن است بافت سیاهرگ پس از درمان فیبروزی شود. سیاهرگ به مرور زمان جذب بدن می‌شود.
دوران بهبودی
معمولاً یک روز پس از انجام فرایند می‌توان به فعالیت‌های روزمره پرداخت. توصیه می‌شود که تا چند هفته پس از انجام فرایند به طور مرتب پیاده‌روی کرده و از انجام فعالیت‌های سنگین و شدید خودداری کرده و به مدت 2 هفته به مدت طولانی نایستید.
خطرات احتمالی و عوارض جانبی
همانند همه فرایندهای پزشک این فرایند نیز ممکن است با خطرات احتمالی و عوارض جانبی همراه باشد. برخی از خطرات احتمالی عبارتند از سوراخ شدن عروق، ترومبوز، آمبولی ریوی، فلبیت، هماتوم، عفونت، فلج شدن (بیحس شدن یا ایجاد احساس گزگز) و سوزش پوست.
درمان‌های دیگر
- اسکلروتراپی: یک ماده شیمیایی در عروق واریسی کوچک و متوسط تزریق می‌شود که باعث فاسد شدن بافت رگ شده و آن را می‌بندد. چند هفته بعد، این عروق به مرور از بین می‌روند. ممکن است برخی از عروق نیاز به چندین مرتبه تزریق داشته باشند.
- ابلیشن رادیو فرکانسی: یک شکاف کوچک در بالا یا پایین زانو ایجاد می‌شود و با کمک اسکن اولتراسوند یک لوله باریک (کاتتر) وارد رگ می‌شود. پزشک یک پرآب در کاتتر قرار می‌دهد که انرژی رادیو فرکانسی ساطع می‌کند. انرژی رادیو فرکانسی رگ را گرم کرده و باعث تخریب دیواره آن شده و به طور موتری آنها را می‌بندد. این فرایند بیشتر برای عروق واریسی بزرگ‌تر انجام می‌شود. ابلیشن رادیو فرکانسی معمولاً تحت بیهوشی موضعی انجام می‌شود.
پیشگیری از واریس پا
روشی برای پیشگیری قطعی از ایجاد شدن عروق واریس پا وجود ندارد اما بهبود گردش خون و حجم عضلانی می‌تواند احتمال واریسی شدن عروق را کاهش داده یا از گسترش آنها جلوگیری کند. شما می‌توانید اقدامات مشابهی برای درمان ناراحتی‌های ناشی از ابتلا به عروق واریسی در منزل به کار گیرید که به پیشگیری از واریسی شدن عروق شما کمک می‌کند. برخی از این اقدامات عبارتند از:
- ورزش کردن
- کنترل وزن
- خوردن غذاهای سرشار از فیبر و پیروی از یک رژیم غذایی کم‌نمک
- اجتناب از استفاده از کفش‌های پاشنه‌بلند و پوشیدن جوراب‌های تنگ
- بالا نگه داشتن پاها
- تغییر مکرر در وضعیت نشستن یا ایستادن
- اجتناب از ایستادن یا نشستن‌های طولانی مدت
