درمان، رفع و از بین بردن لکه های قهوهای روی پوست با لیزر
لکههای پیری یا نقاط کبدی، لکههای پوستی هستند که اغلب روی پشت، شانه، دستها و چهره افراد ایجاد میشوند. این نقاط قهوهای مسطح و یا تیره در کسانی که دارای پوست روشن و نازک هستند بیشتر رایج است. عوامل متعددی موجب ظهور لکههای پیری در افراد بالای 40 سال میشوند، اما علل رایج شامل قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه یو وی (UV)، افزایش سن و ژنتیک هستند. اگر چه، این نقاط ممکن است مانند مناطق دارای رشد سرطانی ظاهر شوند، اما اغلب بی ضرر هستند.
علل
لکههای پیری به علت قرار گرفتن طولانی مدت در معرض خورشید شکل میگیرند. این امر باعث تجمع ملانین زیر پوست و در نتیجه ظهور لکه قهوهای روی پوست میشود. ورزش نکردن، رژیم غذایی ناسالم، مصرف روغنهای مانده و عملکرد کبدی نامناسب، دلایل دیگری هستند که میتوانند منجر به بروز لکههای پیری شوند. استفاده بیش از حد از تختخوابهای مخصوص برنزه کردن و قرار گرفتن در معرض اشعههای یو وی (UV) ناشی از آنها میتواند این لکهها را ایجاد کند، در نتیجه در هنگام برنزه کردن خود چه به صورت طبیعی و چه غیر طبیعی باید احتیاطات لازم را رعایت کنید.
علائم لکههای قهوهای روی پوست
لکههای پیری دارای علائم زیادی هستند که میتوانند به راحتی شناسایی شوند. برخی از این علائم به شرح زیر هستند:
- ظاهر لکهها مسطح و بیضی شکل است و دارای رنگدانههای زیادی به رنگهای سیاه، قهوهای و قهوهای مایل به زرد روی پوست میباشند.
- لکههای قهوهای به طور عمده روی قسمتی از پوست ظاهر میشوند که بیشتر در معرض آفتاب قرار میگیرد. مانند پشت دستها، بالای پاها، صورت، شانهها و قسمت بالای پشت.
- لکههای پیری میتوانند در اندازههای مختلف، از کوچکتر از یک کک و مک تا یک دوم اینچ ظاهر شوند. گاهی اوقات لکههای قهوهای روی پوست با هم تجمع مییابند تا ظاهر برجستهای را شکل دهند.
- بافتی مشابه سایر قسمتهای پوست دارند.
- بدون درد هستند.
عوامل خطر
لکههای پیری در هر فردی میتوانند رخ دهند، اما در برخی افراد بروز این لکهها بیشتر اتفاق می افتد. چنانچه شما دارای خصوصیات زیر هستید، احتمال ظهور لکه قهوهای روی پوست شما بیشتر است:
- موی سرخ و پوست ملایم (نازک)
- سابقهای از در معرض قرار گرفتن مکرر در برابر آفتاب یا نور شدید یا آفتاب سوختگی داشته باشید.
تشخیص
دو راه وجود دارد که از طریق آنها لکههای قهوهای روی پوست میتوانند تشخیص داده شوند. یکی از طریق معاینه چشمی توسط پزشک شما است و دیگری شامل بیوپسی پوست میباشد. اگر پزشک شما در معاینه چشمی مورد مشکوکی پیدا کند، میتواند انجام آزمایش را پیشنهاد کند. برای این منظور، نمونهای از ناحیه پوست آسیب دیده برای آزمایش سرطان و سایر اختلالات انجام میشود.
درمان لکههای قهوهای صورت
تعدادی از روشهای درمانی برای روشن کردن یا از بین بردن لکههای پیری وجود دارند. رنگدانههایی که سبب ایجاد لکههای پیری در پایه اپیدرم (بیرونیترین لایه پوست) میشوند، باعث میگردد که پزشک برای انجام هر نوع درمان لکههای قهوهای صورت، ابتدا به این لایه از پوست نفوذ کند.
لیزر درمانی و درمان با پالس نور
لیزر درمانی برای درمان لکههای قهوهای صورت و از بین بردن سلولهای تولید کننده ملانین بدون ایجاد آسیب به سطح پوست انجام میشود. این درمان نیاز به بیش از یک جلسه زمان برای از بین بردن نقاط پیری دارد. لیزر درمانی همچنین دارای تعدادی عارضه جانبی مانند تغییر رنگ پوست است. در روش درمان لکههای قهوهای صورت با لیزر برای از بین بردن لکههای قهوهای روی پوست با استفاده از پرتو لیزر انرژی تولید میشود که این انرژی به سطح پوست میرسد. همانطور که انرژی توسط گلبولهای قرمز و رنگدانه های پوست جذب میشود، گرما در محل لکههای پیری ایجاد شده و باعث تخریب کامل ترکیب آنها میشود. این توضیح کوچکی از روند درمان جراحی با لیزر برای حذف لکههای پیری است. با این حال، از آن جا که با هر جراحی لیزر، فواید و زیانهای قابل پیش بینی وجود دارد، بنابراین قبل از انتخاب این روش باید به این موارد توجه کرد.
پس از درمان
پس از درمان لکههای قهوهای صورت، لکههای پیری در ظرف چند هفته یا چند ماه به تدریج محو میشوند. لیزر درمانی دارای عوارض جانبی کمی است، اما ممکن است منجر به تغییر ملایم رنگ پوست شود. حفاظت از پوست در برابر خورشید پس از درمان با لیزر یا درمان با نور شدید پالس ضروری است. شما نباید مشکلات زیادی در منطقه تحت درمان داشته باشید. عوارض به سرعت رفع میشوند و بهتر است به حال خود رها شوند. تا زمانی که بتوانید در برابر خارش مقاومت کنید، نباید به پانسمان نیاز داشته باشید. هر چه پوسته تشکیل شده بیشتر باقی بماند، نتیجه بهتری حاصل خواهد شد. ناحیه تحت درمان را باید از رطوبت حفظ نمایید، بنابراین از حمامهای طولانی و شنا کردن بپرهیزید. شستشوی ملایم و دوش گرفتن را میتوانید انجام دهید. همچنین از کرم دست و مرطوب کننده میتوانید استفاده کنید، اما برای جلوگیری از آسیب رساندن به پوسته در حال ترمیم، این کار را با ملایمت انجام دهید. هنگامی که پوستهها به طور طبیعی از بین رفتند، میتوانید تمام فعالیتهای معمول خود را از سر بگیرید. نور آفتاب در روند درمان با لیزر اختلال ایجاد خواهد کرد، بنابراین قبل و حین درمان با لیزر از یک ضد آفتاب قوی استفاده کنید. تا حد امکان از ناحیه تحت درمان به خوبی مراقبت کنید تا روند بهبودی به آرامی صورت گیرد.
عوارض
با انجام هر نوع درمان لکههای قهوهای روی پوست، احتمال بروز عوارض مربوط به آن وجود دارد، حتی اگر توسط یک متخصص پوست انجام گیرد. این عوارض شامل موارد زیر میباشند:
- خون ریزی
- جای زخم
- پوسته پوسته شدن
- تغییر رنگ
- عفونت
درمانهای جایگزین
داروها
درمان دارویی لکه قهوهای روی پوست شامل استفاده از کرمهای سفید کننده است، که به تنهایی یا در ترکیب با رتینوئیدها استفاده میشود. استروئیدهای خفیف نیز میتوانند در درمان استفاده شوند زیرا این داروها در طی چند ماه به از بین بردن موضعی لکههای قهوهای روی پوست کمک میکنند.
لایه برداری شیمیایی پوست
لایه برداری شیمیایی پوست شامل استفاده از اسید میشود که لایه خارجی پوست شما را میسوزاند و بنابراین لکههای پیری را از بین میبرد. پس از درمان، پوستی جدید و بی عیب شکل میگیرد که جایگزین پوست آسیب دیده میشود.
انجماد (کرایوتراپی)
در روش کرایوتراپی، نیتروژن مایع روی لکههای قهوهای روی پوست اعمال میشود. نیتروژن مایع رنگدانه اضافی را از بین میبرد و به این ترتیب لکههای قهوهای روی پوست ناپدید میشوند. نکته قابل توجه در هنگام استفاده از روش کرایوتراپی این است که انجماد همچنین میتواند جای زخم دائمی یا تغییر رنگ ایجاد کند.
درم آبریژن
درم آبریژن فرایند چرخش سریع یک برس روی سطح پوست شما است. این عمل موجب از بین بردن لایه بالای پوست میشود و یک لایه جدید از پوست را جایگزین میکند. درم آبریژن باعث ایجاد قرمزی موقت یا ایجاد پوسته روی پوست میشود.
پیشگیری از لکههای قهوهای روی پوست
برای کمک به جلوگیری از شکلگیری لکههای پیری و لکههای جدید پس از درمان، از دستورالعملهای زیر برای کاهش تابش نور خورشید به پوست خود استفاده کنید.
- از قرار گرفتن در معرض نور خورشید بین 10 صبح تا 2 بعد از ظهر پرهیز نمایید. از آن جا که پرتوهای خورشید در طول این زمان بسیار شدید هستند، سعی کنید فعالیتهای فضای باز را برای ساعتهای دیگر روز برنامهریزی کنید.
- استفاده از کرم ضد آفتاب. 15 تا 30 دقیقه قبل از بیرون رفتن از منزل، از کرم ضد آفتاب وسیع الطیفتری استفاده کنید که پوست شما را از اشعههای UVA و UVB محافظت میکند. از کرم ضد آفتاب دارای فاکتور حفاظت از خورشید حداقل 30 استفاده کنید. کرمهای ضد آفتاب را به صورت کامل و مناسب روی پوست خود مصرف کنید و هر دو ساعت یکبار آن را تجدید کنید. در صورت شنا کردن یا تعریق زیاد نیز باید به طور منظم از کرم ضد آفتاب استفاده نمایید.
- استفاده از پوششهای مناسب. برای حفاظت پوست خود از تابش خورشید، لباسهایی بپوشید که بازوها و پاهای شما را به طور کامل میپوشاند و از کلاههای لبهداری استفاده کنید که میزان حفاظت بیشتری نسبت به کلاههای لبه دار بیس بال یا گلف ایجاد میکنند. شما میتوانید از لباسهای ضد آفتاب مخصوص استفاده کنید که برای همین منظور طراحی شدهاند. به دنبال لباسهایی باشید که دارای ضریب حفاظت اشعه ماوراء بنفش (UPF) به میزان 40 تا 50 هستند تا بتوانید بهترین محافظت را برای پوست خود فراهم کنید.